Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek 1922-1936

De oorspronkelijke Unie van Socialistische Sovjet Republieken, werd door vier socialistische landen opgericht. Vladimir Lenin was van december 1922 tot maart 1923, voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen. Inofficieel bleef hij dat tot aan zijn dood in januari 1924. Maar in maart van het jaar 1923 kreeg hij zijn tweede hart aanval en raakte stom. Alexei Ivanovich Rykov en Lev Kamenev moesten de taken van Lenin overnemen. De dood van de eerste Sovjet leider had grote gevolgen voor de jonge Sovjet Unie en voor de Sovjet republieken. 

Transkaukasië is een gebied bestaande uit de landen; Georgië, Armenië en Azerbeidzjan. Na de val van het Russische Imperium in 1917, probeerde deze drie ex-tsaristische gebieden een burgerlijke federatie te vormen. De Transkaukasische Democratische Federatieve Republiek bestond maar enkele maanden. De nationalisten kregen in 1918 de macht in Georgië Armenië en Azerbeidzjan. Zij konden elkaar niet uitstaan en zo viel de federatie uit elkaar. 


Met de imperialistische Turken hadden vooral de Armeniërs problemen. Het Ottomaanse Imperium vermoordde meer dan 1.000.000 burgers van Armeense afkomst tussen 1917 en 1923. Deze massamoord verzwakte de toch al instabiele burgerlijke regering. In 1920 viel de zwakke nationalistische regering. Sovjet Rusland stichtte met hulp van Armeense arbeiders, de Armeense Socialistische Sovjet Republiek! 


Azerbeidzjan was in 1918 onafhankelijk geworden. Het land vocht verschillende oorlogen met Armenië om grensgebieden. De regering van de Democratische Republiek Azerbeidzjan was heel instabiel en kende vijf kabinetten in twee jaar van haar bestaan. Door deze onstabiliteit begonnen Baku arbeiders een opstand in de hoofdstad. Het elfde rode leger van Sovjet Rusland besloot deze opstand te steunen en viel Azerbeidzjan binnen. Op 28 april 1920 werd de Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjet Republiek uitgeroepen door de nieuwe arbeiders regering! 


Georgië werd in 1918 een onafhankelijke natie. Mensjewieken van de Sociaal Democratische Arbeiders Partij van Georgië waren het populairst in het land. Tegenover Sovjet Rusland leek de Democratische Republiek Georgië neutraal. Maar achter de schermen steunde het land de contrarevolutie. Ook werden communisten in Georgië vervolgd en opgesloten. Hierdoor bedacht Joseph Stalin een meesterplan om van zijn geboorteland een Sovjet republiek te maken!


Stalin zocht contact met communisten in Georgië. Ze bedachten het plan om Lenin wijs te maken dat de arbeidersklasse van het land in opstand kwamen ( volgens het Baku voorbeeld in Azerbeidzjan een jaar eerder ). In februari 1921 viel het elfde rode leger Georgië binnen. Stalin had Lenin overtuigd dat de werkende klasse massief in opstand was gekomen en om hulp vroeg. Leon Trotsky was sceptischer en had weinig vertrouwen in de argumenten van Stalin en de Georgische communisten. Later bleek dat de arbeiders helemaal niet zo massaal in opstand waren gekomen, de meeste proletariërs steunde de mensjewieken. Toch geloofde Lenin het verhaal van Stalin en zijn bondgenoten. Het elfde rode leger viel Georgië binnen en dwong de mensjewistische regering te vluchten!  


De vraag die we moeten stellen is, wat was de aard van landen zoals Georgië, Armenië en Azerbeidzjan? Tot 1917 waren de landen deel van het Russische Keizerrijk. Na de revolutie zag de nationalistische bourgeoisie haar kans en greep de macht. De republieken die in Transkaukasië werden gesticht waren kapitalistische landen, dictaturen van de bourgeoisie.  De rijken bleven aan de macht en de armen bleven arm. Lenin was geen bezetter zoals de anticommunistische media tegenwoordig beweert. Hij wou de werkende klasse bevrijden uit klauwen van de kapitalisten. In die zin geloofde Lenin dat de invasies rechtvaardigt waren. Natuurlijk moeten revolutionair socialisten ook kritisch blijven. Je bereikt geen socialisme door landen te bezetten met geweld. Wel is zeker dat Joseph Stalin een grote rol speelde bij de invasie van Georgië.


In oktober 1922 werd besloten dat de landen; Sovjet Georgië, Sovjet Armenië en Sovjet Azerbeidzjaan de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek gingen vormen. Moskou vond dat de drie landen samen één grote Sovjet federatie konden vormen binnen de nieuwe USSR. Natuurlijk kwam daar veel verzet tegen. Vooral de Georgische communisten wouden een eigen Socialistische Sovjet Republiek en geen deel worden van een Transkaukasische federatie. Lenin zag geen heil in drie Sovjet republieken, hij was een felle tegenstander van elke vorm van nationalisme.


Leon Trotsky vermoedde dat Lenin niet blij was met de stalinisten. In zijn boek; Mijn Leven, verteld Trotsky over zijn vermoedens dat Lenin vlak voor zijn dood in 1924, bezig was met een groot offensief tegen de stalinisten. Stalin wou hij verwijderen als generaal secretaris en Grigol Ordzhonikidze moest geroyeerd worden uit de partij. Het is alsof Lenin wist dat deze stalinisten geen goede bolsjewieken waren! Voor Trotsky was de strijd in 1927 gestreden. Met hulp van de rechtse oppositie royeerde Stalin hem uit de Unie Wijde Communistische Partij ( Bolsjewieken ). Tussen Lenin's dood en de stalinistische overwinning zaten maar drie jaar! 


Met Georgische anticommunisten had de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek grote problemen. In augustus 1924 poogde anticommunistische strijders om de Georgische Socialistische Sovjet Republiek ten val te brengen. De Sovjet Unie sloeg hard terug en meer dan 3.000 strijders werden gedood. Uiteindelijk executeerde de OGPU meer dan 12.000 anticommunisten. Deze massamoord was één van de eerste wreedheden van Joseph Stalin. De executies werden goedgekeurd door Grigol Ordzhonikidze, een goede vriend van Stalin. Lavrentiy Pavlovich Beria, leider van de OGPU in Georgische SSR, was uiteindelijk verantwoordelijk voor de executies! 

In de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek begon de stalinisatie. Kritische bolsjewieken werden al snel tegengewerkt. Want sinds Lenin's dood groeide de macht van Joseph Stalin binnen de de Unie Wijde Communistische Partij. Stalin had vooral goede vrienden in de Georgische SSR, Ordzhonikidze en Beria als voorbelden te noemen. 


Binnen die Unie Wijde Communistische Partij bestond ook een Transkaukasische Communistische Partij. Deze partij was opgericht door de Georgische, Armeense en Azerbeidzjaanse communisten te verenigen. De eenheid was echter slechts schijn. Diepe ethische haat gevoelens bleven bestaan! 


In 1931 werd de stalinist; Lavrentiy Pavlovich Beria partijleider van de Transkaukasische Communistische Partij. Als Georgiër was hij niet geliefd bij de Armeense en Azerbeidzjaanse stalinisten. Beria en Stalin hadden echter eerst nog een smerige klus op te knappen. Het grote terreur van 1934-1936 was de grootste stalinistische misdaad. 600.000 communisten werden vermoord door Joseph Stalin. Beria werd beloond voor zijn loyaliteit en verzocht bij Stalin om de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek op te heffen. Hij beweerde dat deze federatie niet langer stand kon houden door de ethische haat onderling. Joseph Stalin ging akkoord. Op 5 december 1936 werd de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek opgeheven. De drie landen die de federatie vormde werden weer ''zelfstandige'' Sovjet republieken! 


Na de opkomst van Michael Gorbachev in 1985 kwam het einde in zicht. In 1990 verklaarde Georgië, Armenië en Azerbeidzjan zich onafhankelijk. Het anticommunisme sloeg snel toe en vooral in de Republiek Georgië heerst een wreed anticommunistisch klimaat. Lenin wordt als imperialistische tiran neergezet en de anticommunistische opstand van 1924 wordt verheerlijkt. Toch is de Republiek Georgië geen democratische natie. Rijke kapitalisten buiten de arbeidersklasse genadeloos uit. De rechtse president van het land brult moord en brand en geeft het communisme de schuld van alle ellende. Wie links socialistisch denkt wordt een '''smerige communist'' genoemd en gelijk geschakeld met het stalinistische verleden. Zo werkt het Georgische anticommunisme al 23 jaar! 


Lenin dacht dat de drie landen verenigd sterk konden staan in de Sovjet-Unie. Maar net als in Joegoslavië, was de ethische afkeer van elkaar sterker dan de eenheid. De Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek blijft echter een mooi ideaal, waar toekomstige marxisten in de Kaukasus op kunnen bouwen! 



Strijd, Solidariteit, Socialisme

Strijd, Solidariteit, Socialisme