De Tupolev Tu-154 werd ontwikkeld door het Sovjet bedrijf; Tupolev in 1968. Het toestel ging de Tu-104 vervangen die al bijna 20 jaar vloog voor Aeroflot, de Sovjet luchtvaartmaatschappij. De leiding van de Sovjet-Unie wou een vliegtuig dat tussen de 2.800 en 4.000 kilometer kon bereiken met een maximum snelheid van 900 km per uur. De eerste Tu-154 vloog met Kuznetsov NK-8 motoren, die ook de Il-62 aandreven!
Net als de Boeing 727 had de Tu-154 drie straalmotoren. Beiden waren gemonteerd aan de staart, waarbij de laatste in de staart zelf zat. Het vliegtuig had een uitstekende stuwkracht-gewichtsverhouding waardoor het goed vloog. Een nadeel van de Tu-154 was dat de Kuznetsov NK-8 motoren veel brandstof eiste. Dit zou in latere jaren een rede zijn waarom in 1984 een nieuw model geproduceerd werd. In een Tu-154 kunnen 128 passagiers in twee klassen, een toestel met alleen economy class kan 180 mensen vervoeren!
Anders dan westerse vliegtuigen was de Tu-154 ontworpen om ook op niet geasfalteerde vliegvelden te landen en op te stijgen. Daarvoor had het toestel een sterk landingsgestel, met zes wielen aan elke vleugel. Hierdoor was/is de Tu-154 bijzonder sterk en kan het opstijgen en landen op bijna alle vliegvelden, met of zonder asfalt. Men ontwierp het vliegtuig met de bedoeling een cockpit bemanning te hebben van drie personen. Een kapitein, een co-piloot en een boordwerktuigkundige. Echter tijdens de productie kwam men er achter dat een navigator ( nog ) nodig was. Dus werd een vierde zitplaats in de cockpit ingebouwd. De navigator werd na 1990 niet meer opgeleid en de meeste Tu-154 die nog vliegen, hebben drie personen in de cockpit en geen vier!
Op 7 februari 1972 nam de Sovjet luchtvaartmaatschappij; Aeroflot het eerste toestel in dienst. Aeroflot zou de Tu-154 tot 2009 gebruiken. Maar niet alleen de Sovjets gebruikte de Tu-154, ook de stalinistische volksrepublieken in Oost Europa maakte gebruik van het toestel. De Bulgaarse maatschappij Balkan behoorde tot de eersten, die de Tu-154 gingen gebruiken. Al snel zouden anderen volgen. Zo kwam de Tu-154 in gebruik bij:
Oost Duitsland: INTERFLUG ( alleen voor regeringsleiders, nooit civiel gevlogen )
Hongarije: MALEV, vloog tot 2001
Polen: LOT, vloog tot 1996
Tsjecho-Slowakije: CSA, vloog tot eind jaren 90
Bulgarije: BALKAN, tot faillissement in 2002
Roemenië: TAROM, tot eind jaren 90
Na de ondergang van het stalinisme en de Sovjet-Unie bleef de Tu-154 nog zeker tien jaar vliegen in Oost Europa. Pas na het jaar 2000 begonnen westerse vliegtuigen het oude Sovjet werkpaard te vervangen. Op dat moment behoorde de meeste Tu-154 tot het M model. In totaal werden drie verbeterde modellen gemaakt. Het A model kwam in 1974 in productie, nadat scheuren ontdekt waren in de vleugels. Verder kreeg de Tu-154 een extra brandstof tank en extra nooduitgangen. Een jaar later kwam het B model in productie, weer omdat men scheuren ontdekte op de vleugels. Tupolev wou het vliegtuig economischer maken, maar omdat de motoren niet vervangen konden worden, moesten er meer passagiers in passen!
De Tu-154B2 kon nog meer passagiers vervoeren door de galley te verwijderen. Nu konden 180 passagiers plaats nemen in het toestel. Van alle Tu-154 die gemaakt werden behoorde 311 tot het B2 model. De grootste verbetering kwam in 1984, toen het M model werd ingevoerd. De laatste Tu-154's die rond het jaar 2013 begin 2014 nog vliegen behoren tot het M model. Eindelijk kreeg het werkpaard verbeterde motoren. De oude Kuznetsov NK-8 uit de jaren 60 werden vervangen door Soloviev D-30 motoren. Hierdoor was het M model veel economischer dan de vorige modellen!
Toen de Sovjet-Unie uit elkaar viel kwam ook een einde aan de monopolie van Aeroflot. De Tu-154 kwam in dienst van verschillende nieuwe luchtvaartmaatschappijen. Niet omdat men stond te springen om het oude toestel, maar omdat er geen westerse vliegtuigen waren. De meeste nieuwe Russische maatschappijen vlogen dus allemaal met oude Aeroflot toestellen, waaronder de Tu-134, Yak-40 en de Il-62. De drang naar geld en snelle winsten gingen ten kosten van de veiligheid en zo kregen de oude Sovjet toestellen een slecht reputatie in het westen. Ook mochten de oudere Tu-154 ( de modellen voor het M model ) niet meer vliegen op Europa, vanwege het geluid dat de oude Kuznetsov NK-8 motoren veroorzaakte!
Het kapitalisme maakte veel kapot in de voormalige Sovjet-Unie. Piloten moesten regels negeren van hun bazen om zo snel mogelijk van A naar B te vliegen. Uit angst voor ontslag overtraden vele de veiligheidsregels en zo ontstonden ongelukken. Ondanks het feit dat de Tu-154 uit 1968 stamde, bleef de Tupolev fabriek het toestel produceren. Massa productie eindigde pas in 2009 en anno 2013 heeft de fabriek nog materiaal om vier gloednieuwe Tu-154M te produceren. De vraag ernaar is echter door de stijgende brandstof prijzen flink gedaald. Waar je in het jaar 2000 nog veel Tu-154 kon zien in Oost-Europa en Rusland is dat dertien jaar later niet meer het geval. Tweedehandse westerse vliegtuigen vliegen nu in de voormalige Sovjet-Unie, de oude Sovjet toestellen verdwijnen steeds sneller!
De overheid van de Russische Federatie maakt nog wel gebruikt van het toestel. Nog zes Tu-154M vliegen voor Rossiya — Russian Airlines, dit staatsbedrijf vliegt voornamelijk voor de Russische overheid. In maart 2012 vlogen nog 54 van de 1026 toestellen die sinds 1968 gemaakt zijn. Bijna alle modellen die tegenwoordig nog vliegen behoren tot het M model aangezien het B2 model te veel brandstof verbruikt en te veel lawaai veroorzaakt. De Noord Koreaanse maatschappij; Air Koryo maakt nog gebruik van het B en B2 model. Inderdaad, de Noord Koreanen vliegen nog met de Tu-154B en B2. Hiermee is Noord Korea het laatste land ter wereld waar de oude Tu-154B nog vliegt. Het stalinistische land heeft dit gemerkt en biedt tegenwoordig vluchten aan voor westerse toeristen op hun oude Sovjet toestellen. De Islamistische Republiek Iran vloog ook met Tu-154, vanwege de economische boycot van het westen!
De Tupolev ontwerpers gingen ervan uit dat een Tu-154 ongeveer 45.000 vlieguren zou maken. Echter de Tu-154 was zo'n werkpaard dat vele aan de 80.000 vlieguren kwamen. Niemand bij Tupolev had gedacht dat men na 40 jaar nog zou vliegen met hun ontwerp. Deels is dit te verklaren door het feit dat het stalinistische systeem geen ruimte bood voor snelle innovaties. Waar het kapitalisme ( door hebzucht ) altijd zoekt naar goedkopere alternatieve, bleef de Sovjet-Unie zitten met een toestel dat maar weinig echte veranderingen onderging.
Vermoed wordt dat de Tu-154's nog zullen doorvliegen tot 2016. Dan is het tijdperk van deze werkpaarden echt ten einden. Ze hebben miljoenen mensen vervoerd en zich stand gehouden al die jaren. De Tu-154 was het icoon van de Sovjet burgerluchtvaart. Een symbool van een tijd waar veel mensen in Rusland nog graag aan terug denken. Westerse mensen klagen over het geluid en vrezen het toestel om haar reputatie, het kapitalisme heeft er goed aangedaan om de Tu-154 te demoniseren net zoals ze dat met de Lada deden. De Tu-154 was het werkpaard van de Sovjet en Oostblok luchtvaart. Tot het jaar 2000 vlogen ze bij veel Oostblok luchtvaartmaatschappijen. Aeroflot vloog ermee tot 2009, voordat ook de Russen het toestel opzij zetten. De Islamistische Republiek Iran zette het toestel in 2011 buitendienst!
.jpg)
P-552 van Air Koryo is de laatste Tu-154B die nog vliegt
Gebouwd in 1976!
