Het Vorstendom Albanië werd in 1914 opgericht, maar al in 1917 weer ontbonden. Albanië werd na de eerste wereld oorlog een zelfstandige republiek, die echter in 1928 een protectoraat van Italië werd. De fascistische Italianen riepen het Koninkrijk Albanië uit dat tot 1944 bestond. Verzetsstrijders van het Nationale Bevrijdingsfront versloegen de Duitsers en stichtte de ''Democratische'' Overheid van Albanië. Van echte democratie was geen spraken. Het Nationale Bevrijdingsfront was een front organisatie van de Albanese Communistische Partij. Deze werd geleid door de klassieke stalinist; Enver Hoxha. Hij was slechts 36 jaar oud toen de Duitsers verslagen werden. Hoxha liet meteen anticommunistische verzetsstrijders oppakken en opsluiten. Ook communisten die het niet eens waren met zijn beleid werden genadeloos vervolgt!
Op 11 januari 1946 werd de Volksrepubliek Albanië uitgeroepen. Hoxha werd minister president en werd ook benoemd tot voorzitter van de nieuwe Albanese Partij van de Arbeid. Het land kreeg een typische stalinistische economie, met nadruk op industrialisatie en ontwikkeling. Albanië was een boeren land en bezat nauwelijks industrie. De stalinisten gingen nadruk leggen op ontwikkeling van de mens en economische groei. Net als Joseph Stalin wou Enver Hoxha een nieuw mens creëren en daarvoor moest dwang, terreur heersen. Vooral religieuze mensen hadden te leiden, omdat de overheid het staats-atheïsme afdwong. Hoxha sloot kerken en moskeeën, tot 1988 was het verboden om een religie te beoefenen in Albanië!
Tussen Hoxha's Albanië en Tito's Joegoslavië heerste al snel een diepe minachting voor elkaar. Hoewel beiden elkaar een vriendschapspact sloten in 1946, kregen beidde leiders ruzie. Deze ruzie ging voornamelijk om economische belangen. Tito en Hoxha waren daarnaast zeer nationalistisch en wouden hun landen sterk maken. Joegoslavië was economisch sterker dan het achtergestelde Albanië. Daarom koos Joseph Stalin en de Sovjet-Unie voor Tito, die moest Albanië maar economisch ''opslokken'' vond het Kremlin. Hoxha wist echter van de breuk tussen Stalin en Tito te profiteren. Het klassieke stalinistische Albanië leverde felle kritiek op Joegoslavië en noemde Tito een ''trotskistische-fascist''. Hierdoor kreeg het land massieve economische steun van Moskou, wat Hoxha's positie versterkte!
Eind jaren 40, begon Enver Hoxha met zijn eerste grote zuiveringen. Vooral aanhangers van Tito werd geroyeerd en gevangengezet. Ook stalinisten die niet 100% loyaal waren aan de idealen van Hoxha werden zonder pardon geroyeerd en als ''contra-revolutionair'' of ''titoist'' opgepakt. Al in 1949 liet Hoxha veel voormalige collega's oppakken en afvoeren. Na enkele showprocessen werden die dan ter dood veroordeeld en geëxecuteerd. Volgens klassieke stalinistische richtlijnen werden de slachtoffers vreselijk gemarteld om een ''bekentenis'' te krijgen. Meestal hield zo'n bekentenis in dat de slachtoffers tot een ''trotskistisch-fascistische cel'' behoorde of dat ze ''loyaal waren aan de verrader en anticommunist; Tito''. Stalin had al in de jaren 30 met dit soort martel methodes, valse bekentenissen afgedwongen. Zo werden meer dan 600.000 communisten vermoord tussen 1934 en 1939 in de Sovjet-Unie!
Met het westen had Albanië een zeer slechte relatie. Zeker omdat na 1946 de westerse landen probeerde het stalinistische regime omver te werpen. Anticommunistische monarchisten werden getraind in Griekenland om Enver Hoxha te doden. Echter door de steun van veel arme boeren en jonge nationalisten, bleef de klassieke stalinist aan de macht. Niemand in Albanië wou terug naar de tijden van de monarchie, toen buitenlanders over Albanië heerste. Met nationalistische propaganda wist Hoxha veel steun te winnen. De Amerikanen en Britten werkte samen met aanhangers van de verdreven koning. Maar ondanks enkele pogingen bleef Enver Hoxha absolute heerser over Albanië!
Ondanks de beperkingen van de stalinistische planeconomie, werden grote vooruitgangen geboekt op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs. Tot 1946 mochten alleen mannen naar school en hadden alleen de rijken toegang tot goede gezondheidszorg. Enver Hoxha maakte de gezondheidszorg volledig gratis en opende het onderwijs voor meisjes. Vrouwen mochten voor het eerst participeren in de Albanese samenleving en Hoxha maakte iedereen monddood die kritiek had op zijn vrouwenbeleid. Toch moet wel vermeld worden dan de stalinisten niet zo vrouw vriendelijk waren. Abortus werd namelijk verboden, ook scheiden was taboe in het ''socialistische'' paradijs van de PPSh ( Albanese Partij van de Arbeid ).
Net als bijna alle klassieke stalinisten, bouwde Enver Hoxha aan een massieve persoonlijkheidscultus. Een bekend lied uit die periode was: ''Enver Hoxha Tungjatjeta''. Dit lied werd enorm vaak gezongen door partijleden, jongeren en bijna overal waar de dictator langskwam. Omdat Albanië samen met Joegoslavië zichzelf had bevrijd van de Italianen en Duitsers, waren de partizanenleiders echte helden. Enver Hoxha en Josip Broz Tito hadden in de ogen van vele een legitiem recht om hun land te leiden. Dit versterkte de persoonlijkheidscultus, iets wat je tegenwoordig nog ziet in Noord Korea. Ook Kim Il Sung was een partizanenleider, ook al sloot hij zich aan bij het Sovjet Leger!
Toen Stalin in 1953 overleed, durfde Hoxha niet naar zijn begrafenis te gaan. Hij vreesde dat de nieuwe leiders van de USSR, zouden proberen om hem opzij te zetten. Dit bleek inderdaad wat Sovjet leider; Nikita Khrushchev wou. Toen die zijn anti-Stalin toespraak hield in 1956, kwam dit aan als een shock bij de Albanese stalinisten. Hoxha was al zeer kritisch over de houding van Khrushchev tegenover het westen. Net als zijn icoon Stalin wou Hoxha een politiek van confrontaties met het westen. Khrushchev wou echter vreedzaam leven met de kapitalistische landen, iets dat de klassieke stalinisten aanzagen als verraad!
Als enigste Europese land, keerde Albanië zich af van de Sovjet-Unie. Enver Hoxha koos de kant van de maoistische Volksrepubliek China en verklaarde dat Albanië een maoïstisch staatsbestuur moest krijgen. Als klassieke stalinist past het revolutionaire dogmatisme van de maoisten perfect binnen de totalitaire cultuur van de Volksrepubliek Albanië. In 1960 kwam het tot een harde confrontatie tussen Moskou en Beijing, waarbij de Albanese stalinisten de kant van Beijing kozen. De Sovjet-Unie verbrak alle relaties met Albanië, waardoor Enver Hoxha volledig afhankelijk werd van de Volksrepubliek China. Echter doordat China ver weg lag, was Albanië min of meer volledig afgesloten van de wereld. Samenwerking met andere landen was zeer minimaal!
Net als Mao Zedong voerde Enver Hoxha een eigen Culturele Revolutie door. Dat begon in 1966 en had grote gevolgen. Zo werden rangen in het leger afgeschaft, salarissen van ambtenaren dramatisch verlaagd en werden veel stedelinge gedwongen om ''ervaring'' op te doen van de boeren. Doordat ambtenaren gedwongen werden om ''proletarisch'' werk te doen, viel de hele staats-bureaucratie in elkaar. Het resultaat was diepe chaos, maar net als Mao Zedong had Enver Hoxha daar geen oog voor. Revolutionair dogmatisme moest heersen en iedereen die anders dacht of ook maar kritiek gaf was een ''contra-revolutionair''. Het hoogtepunt van de Albanese Culturele Revolutie was de aanval op de religie. Trots beweerde Hoxha in 1967, dat religie volledig uitgeroeid was in Albanië. Geen enkel stalinistisch land had ooit beweert dat religie volledig vernietigd was. Zelfs de maoïstische Volksrepubliek China heeft dit nooit beweerd!
Toch bleef Hoxha overal vijanden zien. Daarom moesten 700.000 bunkers gebouwd worden langs de grens met Joegoslavië. Het bouwen van deze bunkers kostte een fortuin, terwijl de armoede door de isolatie juist toenam. Toen Nikita Khrushchev werd afgezet ( mede door de Cuba Crisis ) hoopte Enver Hoxha dat de Sovjet-Unie weer klassiek stalinistisch zou worden. Maar de bureaucratie in Moskou, moest niets hebben van het oude revolutionaire dogmatisme van Stalin. De conservatieven in het Kremlin schoven Leonid Brezhnev naar voren. Hij was minder liberaal dan Khrushchev en veel conservatiever. Echter terug naar de klassiek stalinistische periode wou ook Brezhnev niet. Volgens Albanië was de Sovjet-Unie een ''sociaal imperialistisch'' land geworden. Deze term had Hoxha van China!
In de jaren 70 merkte Enver Hoxha dat hij ouder werd. De absolute leider van de PPSh was vaker afwezig en nam ook meer vakantie dagen. Het werd duidelijk dat hij minder actief werd en daarom begon men al te speculeren over een opvolger. In 1976 nam Albanië een nieuwe grondwet aan. In die grondwet werd het land de Socialistische Volksrepubliek Albanië genoemd, ook verheerlijkte men de Albanese natie en diens volk. In feite was het regime van Hoxha erg nationalistisch, een trend min of meer bij het stalinisme hoort. Aangezien stalinisten geen internationalisten zijn, zoeken ze vaak hun heil in nationale zaken. Zo voerde de Bulgaarse stalinisten een bewind dat Turken in Bulgarije dwong om hun namen te veranderen in Bulgaarse namen. Ook Mao Zedong voerde een bewind die de Han-Chinezen voortrok!
Enver Hoxha had een troonopvolger gevonden. Daarvoor moest echter zijn oude vriend; Mehmet Shehu wijken. Hoxha probeerde Shehu te overtuigen om vrijwillig afstand te doen van zijn positie. Echter hij weigerde en dus zette Hoxha de partij tegen Mehmet Shehu op. Alle leden van het politbureau moesten hem neerzetten als een ''klassenverrader'' omdat hij zijn dochter had laten trouwen met een man die uit een bourgeoisie familie kwam. Verrader door zijn beste vriend Hoxha en in de steek gelaten door die mensen waarvan Mehmet Shehu dacht dat het zijn vrienden waren, pleegde hij in december 1981 zelfmoord. Hoxha beweerde na zijn dood dat hij een spion van Amerika was. In werkelijkheid moest Shehu plaats maken voor de lieveling van de dictator: Ramiz Alia!
Ramiz Alia was al 20 jaar lid van het politbureau van de PPSh en een slaafse volgeling van Enver Hoxha. Die zag in hem de perfecte troonopvolger. Terwijl Hoxha achteruit liep in de jaren 80, nam Ramiz Alia steeds meer taken van de oude dictator over. Op 11 april 1985, stierf Enver Hoxha op 76 jarige leeftijd. Het hele land was in diepe rouw om de man, die door de staatspropaganda was neergezet als ''vader''. Een maand na de dood van Hoxha nam Alia het voorzitterschap van de Albanese Partij van de Arbeid over!
De nieuwe leider van Albanië bleef de eerste vier jaar trouw aan het klassieke stalinisme van zijn meester. Maar ook hij kon niet voorkomen dat de Albanezen voor hun vrijheid gingen demonstreren. Het waren vooral studenten die eind 1990 de straat opgingen om te pleiten voor hervormingen. Ramiz Alia had geweld kunnen gebruiken, maar hij vreesde een bloedbad volgens Roemeens model. De top van de PPSh legaliseerde oppositie partijen en maakte een einde aan de eenpartijstaat. Op 31 maart 1991 werden de eerste vrije verkiezingen gehouden. De aanhangers van het kapitalisme hadden niet stil gezeten. De Democratische Partij van Albanië was in december 1990 opgericht door liberaal conservatieven. Bij de eerste vrije verkiezingen won de PPSh de meerderheid. Echter de partijleiding besloot om volledig afstand te nemen van Marx en Lenin!
Op 5 juni van het jaar 1991, werd besloten om de Albanese Partij van de Arbeid te hernoemen. De PPSh werd de PSS, de Socialistische Partij van Albanië. Het dogmatische stalinisme werd overboord geworpen en de partij nam de sociaal democratie aan als officiële ideologie. De verkiezingen van 1992 zorgde voor een 2/3 meerderheid voor de Democratische Partij van Albanië. Zeven jaar na de dood van Ever Hoxha hadden de contrarevolutionairen de macht gegrepen. De ex-stalinisten wonnen 23,7% van de stemmen en moesten de oppositie in!
De nieuwe kapitalistische overheid beloofde rijkdom en veel vrijheid voor de Albanezen. Echter al snel werd duidelijk dat het kapitalisme niet voor eerlijke verdeling van de welvaart zou staan. De liberaal conservatieven begonnen met de shock therapie en privatiseerde massaal de gehele economie. Duizenden arbeiders verloren hun banen, gezondheidszorg en onderwijs moesten geld gaan vragen en de armoede steeg enorm. Massale woede was het resultaat, woede gericht tegen de liberaal conservatieven die hun beloftes niet waar hadden gemaakt.
Ondertussen werd het land hernoemt in Republiek Albanië en werd lid van de NAVO. Westerse leiders waren heel tevreden over de transformatie die het land onderging. Dat de armoede toenam deed hun weinig. Nee, het kapitalisme kreeg toegang tot de Albanese arbeidsmarkt en daar waren veel kapitalisten blij mee. Echter de woede was groot en de verkiezingen van 1996 zouden uitlopen tot massieve protesten en een opstand!
Al voor de verkiezingen waren er onrusten. Veel Albanezen waren woedend over de armoede en de corruptie, die ontstaan was door de invoering van de markt economie. De overheid deed niets om de mensen te beschermen tegen maffia organisaties en georganiseerde misdaad. Toen de verkiezingen kwamen bleek ook dat de liberaal conservatieven bezig waren met intimidaties en fraude. De ex-stalinisten weigerde daarom om plaats te nemen in het parlement. Ook internationale waarnemers verklaarde dat de verkiezingen niet betrouwbaar en eerlijk verlopen waren. De heersende Democratische Partij van Albanië won deze verkiezingen, maar de uitslag werd de internationale gemeenschap en de oppositie niet erkend!
Om alles nog erger te maken ontstond in december 1996 een financiële crisis. 2/3 van alle Albanezen raakte hun geld kwijt toen enkele investeringsfondsen failliet gingen. De kapitalistische overheid kreeg de schuld, meer dan de helft van het bruto binnenlandse product ging in rook op. Duizenden Albanezen gingen de straat op om hun geld van de overheid te terug te eisen. Op verschillende plaatsen namen lokale comités de macht over van de regering. Als Albanië een arbeiderspartij op een socialistisch programma had gehad, dan was een socialistische revolutie mogelijk geweest. Helaas werd het verzet tegen de Democratische Partij van Albanië geleid door de ex-stalinisten en die hadden slechts een zeer beperkt sociaal democratisch programma!
Toen in maart 1997 de anarchie volledig was, besloten Duitsland en Italië om hun mensen te evacueren. Het was de eerste keer dat de Duitse Bundeswehr zou schieten op buitenlanders sinds 1945. Radicale Albanese nationalisten wisten dit te misbruiken en beweerde dat de oude fascisten weer terug waren om Albanië te veroveren. De burgeroorlog duurde slechts 10 dagen, maar in deze korte tijd werden wel bijna 4.000 mensen gedood. Nadat de VN de orde had hersteld werden nieuwe verkiezingen gehouden. Deze werden gewonnen door de ex-stalinisten van de PSS. Na vijf jaar waren de voormalige aanhangers van Enver Hoxha waar aan de macht. Maar wie dacht dat die een democratisch socialisme zouden opbouwen, vergisten zich flink!
De sociaal democraten deden niets om het kapitalisme te beperken. Het vertrouwen van zo veel arbeiders en armen werd grandioos misbruikt door de ex-stalinisten. De motivatie om te gaan stemmen zou hierdoor flink dalen. Vier jaar na de overwinning van de sociaal democraten won een coalitie bestaande uit neoliberalen, conservatieven en nationalisten de verkiezingen. Echter de ex-stalinisten bleven de grootste partij in het land. Een coalitie met de rechtse partijen werd gemaakt, zo bleef het internationale kapitalisme verzekerd van een overheid die in hun interesses stond!
Een nieuwe politieke partij werd door veel jongeren in 2004 gesteund. De Socialistische Beweging voor Integratie wordt geleid door Ilir Meta. Hij wist bij de verkiezingen van 2005 door te breken met zijn nieuwe partij. Meta's partij was echter niet socialistisch, maar eerder pro-Europees iets wat de ex-stalinisten niet waren. Ilir Meta beweerde dat de Albanië zich moest aansluiten bij de Europese Unie en dat hierdoor veel problemen opgelost zouden worden. Veel jongeren waren bereid om deze onzin te geloven. Albanië was heel arm en Europa leek zo rijk en welvarend, daarom vertrokken ook velen naar Europese landen om een nieuw bestaan op te bouwen!
In 2009 won de Alliantie voor Verandering de verkiezingen. Deze centrum-rechtse alliantie was gevormd rond de Democratische Partij van Albanië. Ilir Meta en zijn ''Socialistische'' Beweging voor Integratie toonde hun ware kleuren, door het aanbod van de liberaal conservatieven aan te nemen en deel van de regering te worden. De sociaal democraten van de PSS moesten de oppositie in terwijl Ilir Meta poogde voor Europees lidmaatschap!
Echter de Europese Unie had grote vraagtekens bij het electorale systeem van Albanië. Europa vond dat het land niet klaar was om lid van de EU te worden. Ondertussen flirtte de liberaal conservatieven met de Amerikanen. President George W Bush was al in 2007 ontvangen als een held door de regering, die hoopte dat het land zo op de internationale kaart gezet werd. Het gezicht van George W Bush werd in het groot afgebeeld op de piramide van Enver Hoxha, waar de stalinistische dictator eigenlijk in begraven had moeten worden. Terwijl het netto inkomen van veel Albanezen niet honger is dan 370 euro per maand, werd de voormalige conservatieve president van de V.S vereerd als held!
Albanië is tegenwoordig een pro-Amerikaans land. De regering steunt de Amerikaanse overheid in bijna alles. Zo is er een standbeeld van George W Bush gemaakt en worden de Amerikanen vereerd als het ''voorbeeld'' van de democratie. De arme Albanezen worden verteld dat Amerika het land van de vrijheid is en dat vooral dankzij Amerika zij nu in vrijheid leven. Leuke vrijheid als je net 370 euro per maand verdient en nauwelijks geld hebt om rond te komen. Vooral ouderen hebben het zwaar in het huidige neoliberale land. De gezondheidszorg is duur en velen leven thuis en worden verzorgt door hun kinderen. Het zijn dan ook de ouderen die nog nostalgisch terug denken aan de tijd van Enver Hoxha. Hoe wreed hij ook was, hij gaf de Albanezen wel gratis gezondheidszorg en onderwijs. Ook huizen werden gebouwd en ouderen werden niet de steek gelaten. Het kapitalisme zorgde ervoor dat verzorgingshuizen hun deuren sloten, terwijl anderen veel geld gingen vragen voor het opnemen van ouderen!
Bij de verkiezingen van 2013 won de PSS, de meerderheid van de stemmen. Echter maar 50% van alle stemmers kwam opdagen, het vertrouwen in de Albanese politici is zo goed als nul. Dit heeft er allemaal mee te maken dat mensen geen alternatief zien. Zowel de ex-stalinisten als de partij van Ilir Meta bieden geen alternatieven op de liberaal conservatieven en hun bondgenoten. De ''Socialistische'' Beweging voor Integratie heeft meer te maken met neoliberale integratie in de EU dan socialisme. Revolutionair socialisten roepen Albanezen op om een arbeiderspartij op te bouwen. Zo'n arbeiderspartij moet breken met de logica van het kapitalisme. Dit zal lastig worden omdat de liberaal conservatieven en hun bondgenoten het stalinisme van Enver Hoxha, tegen de arbeiderspartij zullen gebruiken. Men zal marxistisch socialisme vervloeken, zwart maken en minachten. Toch is het zeer noodzakelijk dat een partij voor het werkende volk wordt opgericht. Socialisme is nooit opgebouwd in Albanië, dat moet duidelijk gemaakt worden. Wat Enver Hoxha deed was stalinisme met Albanees nationalisme, dat staat mijlen ver van het echte socialisme waarin Marx en Lenin geloofde!
Een arbeider werkt zich rot voor net 370 euro per maand.
Terwijl George W Bush verheerlijkt wordt op de piramide van Enver Hoxha!
